Syndyk masy upadłości jest organem w postępowaniu upadłościowym (nie jest natomiast strona postępowania), który wstępuje do postępowania upadłościowego już po wydaniu przez sąd upadłościowy postanowienia o ogłoszeniu upadłości dłużnika, w tym właśnie postanowienia sąd upadłościowy wyznacza syndyka.

Jaka jest rola syndyka w upadłości konsumenckiej i jakie są uprawnienia syndyka masy upadłościowej? Syndyk likwiduje majątek danej osoby fizycznej w taki sposób, w możliwie jak najwyższym stopniu doprowadzić do zaspokojenia wierzycieli.

Zadania i uprawnienia syndyka masy upadłości w postępowaniu upadłościowym

Do zadań syndyka w postępowaniu upadłościowym należą między innymi zadania z zakresu zarządu, likwidacji oraz zabezpieczenia majątku oraz szereg zadań porządkowych związanych z informowaniem zainteresowanych podmiotów, a nadto uprawnienia zmierzające do ułatwienia wykonywania powyższych czynności.

Czynności porządkowo- organizacyjne – jakie są zadania syndyka?

– syndyk odpowiada za poinformowanie o upadłości wierzycieli dłużnika, których adresy zostały ujawnione we wniosku, a także komorników według właściwości ogólnej, którzy prowadzą przeciwko upadłemu postępowania egzekucyjne – jeżeli dłużnik pozostaje w związku małżeńskim, uwiadomić musi również małżonka upadłego – zawiadamiając zainteresowane strony, syndyk jest zobowiązany do przekazania szeregu stosowanych pouczeń i zawiadomień m.in. o terminach, trybie postępowania oraz sposobach zaskarżenia;

– syndyk musi wskazać okres na zgłaszanie przez wierzycieli swoich wierzytelności, kiedy wyznaczony okres minie ma on 2 miesiące na sporządzenie listy wierzytelności;

– jest on zobowiązany w związku z podejmowanymi przez siebie działaniami składać sędziemu upadłościowemu co najmniej kwartalne sprawozdania wraz z uzasadnieniem – ponadto, po wykonaniu planu podziału funduszów masy upadłości składa ostateczne sprawozdanie z czynności, obejmujące również sprawozdanie finansowe z poniesionych kosztów – jest to o tyle istotne, że co do zasady kosztami pracy syndyka obciążany jest dłużnik;

– ujawnia ogłoszenie upadłości w księgach wieczystych oraz innych rejestrach;

– przystępuje do procesów dotyczących wierzytelności zgłoszonych w miejsce upadłego dłużnika;

– zawiadamia odpowiednie placówki pocztowe o ogłoszeniu upadłości, w zależności od trybu, w jakim prowadzone było postępowanie (jeżeli postępowanie upadłościowe zostało przeprowadzone w trybie uproszczonym, tutaj nie ma obowiązku informowania placówek pocztowych, a korespondencja doręczana jest bezpośrednio dłużnikowi);

– syndyk zobowiązany jest do prowadzenia akt postępowania upadłościowego, zobowiązany jest również do ich udostępnienia osobom uprawnionym zgodnie ze wskazaniami kodeksu cywilnego;

Uprawnienia syndyka masy upadłościowej – jakie są uprawnienia syndyka?

– syndyk jest uprawniony do wytoczenia powództwa o uznanie za bezskuteczne czynności prawnej podjętej przez upadłego dłużnika ze szkodą dla wierzycieli;

– w realizacji swoich zadań syndyk ma uprawnienie do korzystania z pomocy organów administracji celem uzyskania niezbędnych informacji odnośnie do majątku oraz sytuacji życiowej i osobistej dłużnika – może m.in. zwrócić się do naczelnika właściwego urzędu skarbowego lub może zasięgnąć informacji w Krajowym Rejestrze Sądowym;

– syndyk jest uprawniony do złożenia wniosku o umorzenie postępowania – dla przykładu, syndyk może złożyć taki wniosek, gdy podczas prowadzonych przez siebie czynności ujawni, że stan rzeczywisty nie jest zgodny ze wskazaniami wniosku – jest niezupełny lub nieprawdziwy; 

Czynności związane z zarządem majątkiem

– syndyk dokonuje spisu inwentarza i na jego podstawie szacunkowo wycenia masę upadłości (o której szerzej w artykule „Masa upadłości, czyli majątek w upadłości konsumenckiej”)

– sporządza plan likwidacyjny – zgodnie z nowymi przepisami wybór sposobu przeprowadzenia likwidacji majątku należy do syndyka, to on ma podjąć decyzję, jaki sposób likwidacji doprowadzi do jak najkorzystniejszego zaspokojenia wierzycieli;

– dokonuje sprzedaży składników majątku dłużnika – celem jego całkowitego spieniężenia;

– ponadto syndyk dokonując wyceny składników majątku wskazuje biegłego do tego właściwego, a na ewentualne oszacowanie upadły dłużnik może składać zarzuty;

– do zadań syndyka należy przygotowanie planu podziału majątku uzyskanego po spieniężeniu masy upadłości oraz przedstawia sędziemu upadłościowemu przykładowy plan spłaty wierzycieli;

– sprawuje zarząd oraz opiekę nad majątkiem osoby upadłej – zabezpiecza go przed zniszczeniami lub kradzieżą;

Oczywiście to nie wszystkie kompetencje, które posiada syndyk w postępowaniu upadłościowym, jest ich znacznie więcej, jednakże powyżej wskazane są kluczowe dla całego postępowania. Rola syndyka w postępowaniu upadłościowym jest znacząca, powierzenie właśnie w jego rękach tak wielu kompetencji i uprawnień motywowane jest bez wątpienia faktem, iż to właśnie syndyk najlepiej pozna sytuacje upadłego, życiową oraz majątkową.