Do kosztów postępowania upadłościowego zaliczamy wydatki związane z działaniami syndyka. To on likwiduje majątek niewypłacalnego dłużnika i, jeśli to możliwe, ustala plan spłaty wierzycieli. Wynagrodzenie syndyka w upadłości konsumenckiej jest kwestią, która niezmiennie budzi wiele pytań i wątpliwości. Aby móc odpowiedzieć na pytanie, jakie elementy składają się na to wynagrodzenie należy zwrócić się do Ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe.
Jakie wynagrodzenie otrzymuje syndyk?
Zgodnie z art. 491(9) Prawa upadłościowego:
1. Sąd ustala wynagrodzenie syndyka w postępowaniu prowadzonym według przepisów niniejszego tytułu biorąc pod uwagę wysokość funduszów masy upadłości, stopień zaspokojenia wierzycieli, nakład pracy, zakres czynności podejmowanych w postępowaniu, stopień ich trudności oraz czas trwania postępowania.
2. Wynagrodzenie syndyka ustala się w wysokości od jednej czwartej przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do jego dwukrotności.
3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach sąd może ustalić wynagrodzenie syndyka w wysokości do czterokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 2, jeżeli jest to uzasadnione zwiększonym nakładem pracy syndyka wynikającym w szczególności ze stopnia skomplikowania postępowania oraz liczby wierzycieli.
Jak obliczyć wynagrodzenie syndyka?
Zgodnie z art. 162 Prawa upadłościowego:
Wynagrodzenie syndyka ustala się jako sumę pięciu części składowych, w granicach od dwukrotności do dwustusześćdziesięciokrotności podstawy wynagrodzenia.
Przez podstawę wynagrodzenia należy rozumieć przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
Wyróżniamy następujące części składowe wynagrodzenia syndyka:
- część zależna od sumy wypłaconej wierzycielom w ramach wykonania planów podziału powiększonej o koszty rozwiązania stosunków pracy z pracownikami pozostającymi w zatrudnieniu w dniu ogłoszenia upadłości:
a) jedna podstawa wynagrodzenia – dla sumy do 100 000,00 zł,
b) cztery podstawy wynagrodzenia – dla sumy od 100 000,01 zł do 1 000 000,00 zł,
c) dziesięć podstaw wynagrodzenia – dla sumy od 1 000 000,01 zł do 10 000 000,00 zł,
d) trzydzieści podstaw wynagrodzenia – dla sumy od 10 000 000,01 zł do 100 000 000,00 zł,
e) osiemdziesiąt podstaw wynagrodzenia – dla sumy przekraczającej 100 000 000,00 zł;
- część zależna od liczby pracowników zatrudnionych w dniu ogłoszenia upadłości:
a) połowa podstawy wynagrodzenia – od 1 do 10 pracowników,
b) trzy podstawy wynagrodzenia – od 11 do 50 pracowników,
c) dziesięć podstaw wynagrodzenia – od 51 do 200 pracowników,
d) dwadzieścia podstaw wynagrodzenia – od 201 do 400 pracowników,
e) trzydzieści podstaw wynagrodzenia – powyżej 400 pracowników;
- część zależna od liczby wierzycieli biorących udział w postępowaniu:
a) połowa podstawy wynagrodzenia – do 10 wierzycieli,
b) dwie podstawy wynagrodzenia – od 11 do 100 wierzycieli,
c) cztery podstawy wynagrodzenia – od 101 do 500 wierzycieli,
d) dwadzieścia podstaw wynagrodzenia – od 501 do 1000 wierzycieli,
e) czterdzieści podstaw wynagrodzenia – powyżej 1000 wierzycieli;
- część zależna od czasu trwania postępowania upadłościowego od dnia ogłoszenia upadłości do dnia wykonania ostatecznego planu podziału:
a) dla postępowań, w których suma podstaw wynagrodzenia określonych w pkt 1-3 nie przekracza ośmiokrotności:
– cztery podstawy wynagrodzenia, jeżeli postępowanie trwało nie dłużej niż sześć miesięcy,
– dwie podstawy wynagrodzenia, jeżeli postępowanie trwało powyżej sześciu miesięcy, ale nie dłużej niż dwanaście miesięcy,
– jeżeli postępowanie trwało powyżej dwunastu miesięcy, wynagrodzenia nie podwyższa się o ten składnik,
b) dla postępowań, w których suma podstaw wynagrodzenia określonych w pkt 1-3 przekracza ośmiokrotność i nie jest większa niż czterdziestokrotność:
– osiem podstaw wynagrodzenia, jeżeli postępowanie trwało nie dłużej niż dwanaście miesięcy,
– cztery podstawy wynagrodzenia, jeżeli postępowanie trwało powyżej dwunastu miesięcy, ale nie dłużej niż dwadzieścia cztery miesiące,
– jeżeli postępowanie trwało powyżej dwudziestu czterech miesięcy, wynagrodzenia nie podwyższa się o ten składnik,
c) dla postępowań, w których suma podstaw wynagrodzenia określonych w pkt 1-3 przekracza czterdziestokrotność:
– czterdzieści podstaw wynagrodzenia, jeżeli postępowanie trwało nie dłużej niż osiemnaście miesięcy,
– dwadzieścia podstaw wynagrodzenia, jeżeli postępowanie trwało powyżej osiemnastu miesięcy, ale nie dłużej niż trzydzieści sześć miesięcy,
– jeżeli postępowanie trwało powyżej trzydziestu sześciu miesięcy, wynagrodzenia nie podwyższa się o ten składnik;
- część ustalana przez sąd do siedemdziesięciu podstaw wynagrodzenia w zależności od stopnia trudności prowadzonego postępowania i jego efektywności, w szczególności od skomplikowania sytuacji prawnej i faktycznej masy upadłości, rozproszenia majątku oraz optymalizacji kosztów postępowania.
Wynagrodzenie syndyka w upadłości konsumenckiej
Należy zwrócić uwagę na to, że niektóre składowe wynagrodzenia syndyka dotyczą bezpośrednio osób mających status przedsiębiorcy (w szczególności kwestie związane z zatrudnionymi pracownikami). Osoby fizyczne, które ogłaszają upadłość konsumencką mogą liczyć się z niższymi kosztami z uwagi na pominięcie kwestii związanych z działalnością gospodarczą. Sam proces „oddłużenia” osoby fizycznej jest mniej skomplikowany i czasochłonny, co również wpływa na ukształtowanie wysokości wynagrodzenia.
Kto płaci wynagrodzenie syndykowi?
Co do zasady, wynagrodzenie syndyka pokrywane jest z funduszy masy upadłości tj. środków uzyskanych ze sprzedaży majątku upadłego. Co więcej, syndykowi przysługuje zwrot kosztów poniesionych w związku z przeprowadzeniem postępowania upadłościowego.
Należy tutaj podkreślić, że wynagrodzenie przyznawane jest syndykowi dopiero po zakończeniu jego pracy, czyli po przeprowadzeniu wszystkich czynności określonych w Ustawie Prawo upadłościowe.
Kiedy syndyk składa wniosek o wynagrodzenie?
Sąd wydaje postanowienie w przedmiocie wynagrodzenia ostatecznego na wniosek syndyka złożony w terminie tygodnia od dnia złożenia ostatecznego planu podziału albo doręczenia mu postanowienia o odwołaniu lub zmianie syndyka albo umorzeniu postępowania.
Sąd niezwłocznie doręcza odpis wniosku syndyka o przyznanie wynagrodzenia ostatecznego upadłemu i członkom rady wierzycieli.
Podsumowanie
Ile zarabia syndyk? To pytanie często zadawane w kontekście postępowań upadłościowych. Na wynagrodzenie syndyka ma wpływ wiele czynników. Dla samego upadłego ustalenie jego wysokości może okazać się problematyczne. Jednakże wysokość wynagrodzenia syndyka w upadłości konsumenckiej nie powinna stanowić dla dłużnika problemu, ponieważ najczęściej koszty te pokrywane są z funduszy uzyskanych z masy upadłości.
