Złożyłeś wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej i w efekcie jakiś czas później sąd postanowieniem ogłosił Twoją upadłość…. ale co dalej? Zastanawiasz się czy Twoje podstawowe potrzeby życiowe będą zabezpieczone, jaką część twoich ewentualnych zarobków syndyk będzie uprawniony inkasować na rzecz zaspokojenia wierzycieli, jak będą wyglądać twoje finanse po ogłoszeniu upadłości oraz czym w ogóle jest plan spłaty – ODPOWIADAMY!
W dużym uproszczeniu wszystko zależy od sytuacji osobistej dłużnika, bez wątpienia wysokość Twoich dochodów będzie miała duże znaczenie, jednakże przy ustalaniu planu spłaty priorytet będzie miała wysokość zarobków potrzebna na zaspokojenie podstawowych potrzeb Twoich oraz ewentualnej rodziny będącej na Twoim utrzymaniu, podstawę do ustalania planu spłaty stanowić będzie kwota pozostała po ich zaspokojeniu.
Plan spłaty wierzycieli po ogłoszeniu upadłości
Planem spłaty są postanowienia poczynione przez sąd upadłościowy określające zakres i czas spłacania przez upadłego dłużnika zobowiązań, które nie zostały zaspokojone w fazie likwidacji majątku.
Plan spłaty ustalany jest przez sąd upadłościowy po wysłuchaniu uczestników postępowania, a wiec – upadłego dłużnika oraz wierzycieli, jednakże ich stanowiska stanowią jedynie swojego rodzaju sugestie, ewentualne propozycje przez nich składane nie są dla sądu właściwego wiążące. Sąd sporządza projekt planu spłaty opierając się przede wszystkim na aktach sprawy zgromadzonych w toku postępowania upadłościowego oraz projekcie planu spłaty przekazanym przez syndyka – a więc głównie mając na uwadze tę dokumentację, która została przedłożona dla informacji sądu wraz z wnioskiem o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.
Warto również mieć na uwadze, iż rozstrzygnięcie sądu upadłościowego w przedmiocie planu spłaty może z inicjatywy wierzyciela lub upadłego zostać poddane kontroli w toku instancji poprzez złożenie zażalenia. Tak, więc jeżeli masz uzasadnione obiekcje co do nałożonego na ciebie planu spłaty, jesteś w posiadaniu odpowiednich instrumentów prawnych, aby takie orzeczenie zaskarżyć, co w dalszej kolejności może zakończyć się korzystną dla Ciebie zmianą uprzednio ustalonego planu spłaty.
Składowe planu spłaty wierzycieli – elementy niezbędne planu spłaty
Na elementy składowe postanowienia w przedmiocie ustalenia planu spłaty wierzycieli wskazuje art. 49115 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. prawo upadłościowe, który wymienia następujące składowe takiego orzeczenia:
– wymienia wierzycieli uczestniczących w planie spłaty;
– należy dokonać podziału funduszy masy upadłości pomiędzy wierzycieli uczestniczących w planie spłaty, jeżeli w postępowaniu zgromadzono fundusze masy upadłości (chodzi tutaj o spieniężony majątek upadłego dłużnika);
– sąd na tym etapie wskazuję, czy upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa;
– określa, w jakim zakresie i okresie, nie dłuższym niż trzydzieści sześć miesięcy, upadły jest obowiązany spłacać zobowiązania, które w postępowaniu upadłościowym prowadzonym zgodnie z przepisami części pierwszej zostałyby uznane na liście wierzytelności, oraz jaka część zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości zostanie umorzona po wykonaniu planu spłaty wierzycieli – i tutaj UWAGA jeżeli sąd uzna, że upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa, plan spłaty wierzycieli nie może być ustalony na okres krótszy niż trzydzieści sześć miesięcy ani dłuższy niż osiemdziesiąt cztery miesiące.
Są to najistotniejsze elementy jakie wskazywać winno postanowienie w przedmiocie planu spłaty. Co więcej, przytoczony powyżej artykuł w pkt 4 wskazuje przesłanki jakimi powinien kierować się sąd przy ustalaniu planu spłat i tak czytamy: „Sąd nie jest związany stanowiskiem upadłego oraz wierzycieli co do treści planu spłaty wierzycieli. Ustalając plan spłaty wierzycieli, sąd bierze pod uwagę możliwości zarobkowe upadłego, konieczność utrzymania upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu oraz ich potrzeby mieszkaniowe, wysokość niezaspokojonych wierzytelności oraz stopień zaspokojenia wierzytelności w postępowaniu upadłościowym”. Są to w istocie wszystkie przesłanki jakie maja wpływ na wysokość ustalonego planu spłaty.
Najniższa krajowa, a plan spłaty – czy muszę spłacić długi?
Nie powinna nikogo zdziwić informacja, że osoby wnioskujące o ogłoszenie upadłości najczęściej uzyskują minimalne zarobki, często żyją i utrzymują się z różnego rodzaju świadczeń społecznych, więc wydawałoby się, że ich potrzeby w całości konsumują ich zarobki i co wtedy z planem spłaty? Wskazać należy, że punktem wyjścia dla twierdzenia bardzo często spotykanego, iż w ten sposób można uniknąć planu spłaty jest fakt, że dochody w postaci minimalnego wynagrodzenia nie podlegają zajęciu przez komornika, co za tym idzie również i przez syndyka.
Niestety sprawa jest bardziej złożona. Fakt zarabiania minimalnej krajowej nie kwalifikuje Ciebie niejako automatycznie do umorzenia całości długu i co za tym idzie pominięcia etapu planu spłaty. Ustawa prawo upadłościowe w swych postanowieniach nie wskazuje na żadne ograniczenia kwotowe, jeżeli chodzi o zarobki, które kwalifikowałyby do umorzenia zobowiązań.
Za każdym razem sąd upadłościowy ocenia indywidualnie każdą sprawę – tak, więc w jednym przypadku minimalne zarobki mogą doprowadzić do umorzenia długów i pominięcia planu spłaty, w innym przypadku zaś sąd może orzec w odmienny sposób, nakładając na upadłego dłużnika chociażby minimalny obowiązek zapłaty – wszystko to zależne jest od specyfiki konkretnego przypadku. Za każdym razem sąd dokładnie zbada twoje zarobki, niezbędne wydatki, sytuację rodzinna i zdrowotną – wszystkie okoliczności życia codziennego, które wspomniane zostały we wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.
Rozpatrując Twoją sprawę sąd upadłościowy dogłębnie zbada czy w pełni wykorzystujesz swoje możliwości zarobkowe, które bardzo często odbiegają od sumy jaką zarabiamy rzeczywiście. Mając problemy finansowe musisz w maksymalny sposób wykorzystywać swój potencjał zarobkowy, tak więc nie przekona sądu fakt przebywania na zasiłku dla bezrobotnych, jeżeli jesteś osobą w sile wieku bez problemów zdrowotnych, która bez trudności mogłaby znaleźć pracę – tym samym zwiększając swoje możliwości zarobkowe. Tak, więc sąd ustalając twoje realne możliwości zarobkowe porówna je z wydatkami na konieczne utrzymanie i w ten sposób uzyska informację, czy twoja sytuacja pozwala na realne zaspokojenie w skutek ustalenia planu spłaty – w końcu nie o to chodzi, aby ustalić plan spłaty, którego dłużnik nie jest w stanie realizować.
Podsumowując, powołanie się jedynie na suchy fakt zarabiania minimalnej krajowej nie jest samoistną przesłanką na uniknięcie planu spłaty – nie ma tutaj jednoznacznej odpowiedzi, w każdym przypadku jest to badane i indywidualnie oceniane przez sąd. Są sytuacje, że tzw. minimalna krajowa wyczerpie nasze możliwości zarobkowe w całości, a dochód skonsumuje niezbędne wydatki (pamiętaj nie każdy wydatek zakwalifikowany będzie przez sąd jako niezbędny dla utrzymania) i wtedy możemy liczyć na umorzenie zobowiązań, jednakże jeżeli sąd uzna, że nie wykorzystujesz w całości swojego potencjału zarobkowego, a dochód pozwala na realizacje planu spłaty, może obciążyć cię spłatą na zasadach opisanych powyżej oraz w naszych innych artykułach dotyczących problematyki upadłości konsumenckiej.
