Sankcja kredytu darmowego – jak odzyskać pieniądze

Pożyczając pieniądze czy to od banku czy też od firm pożyczkowych narażeni jesteśmy często na ogromne koszty. Odsetki, prowizje, opłaty, ubezpieczenie… wszystko to sprawia, że oddajemy dwukrotnie większą kwotę niż rzeczywiście pożyczyliśmy. Czy istnieje sposób żeby odzyskać te pieniądze? Oczywiście! Jeśli tylko zostaną spełnione przesłanki do skorzystania z sankcji kredytu darmowego.

Sankcja kredytu darmowego – co to jest?

Sankcja kredytu darmowego została uregulowana w art. 45 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim:

1. W przypadku naruszenia przez kredytodawcę art. 29 ust. 1, art. 30 ust. 1 pkt 1-8, 10, 11, 14-17, art. 31-33, art. 33a i art. 36a-36c konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie.
2. Jeżeli kredytodawca w umowie nie określił zasad i terminów spłaty kredytu, konsument zwraca kredyt w równych ratach, płatnych co miesiąc, od dnia zawarcia umowy.
3. Jeżeli umowa o kredyt konsumencki nie przewiduje terminu spłaty kredytu, konsument zwraca kredyt w terminie: 1)pięciu lat – w przypadku kredytów konsumenckich do wysokości 80 000 zł; 2)dziesięciu lat – w przypadku kredytów konsumenckich powyżej 80 000 zł.
4. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, konsument ponosi koszty ustanowienia zabezpieczenia kredytu przewidziane w umowie.
5. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, wygasa po upływie roku od dnia wykonania umowy.

art. 45 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim

…, ale co to tak naprawdę oznacza?

Ustawa o kredycie konsumenckim nakłada na kredytodawcę szereg obowiązków, z których musi wywiązać się udzielając kredytu konsumenckiego (tj. kredytu, który nie jest przeznaczony na działalność gospodarczą). Głównie są to obowiązki informacyjne. W przypadku, gdy kredytodawca nie przekaże konsumentowi wymaganych informacji lub przekaże informacje błędne, niejednoznaczne czy wprowadzające w błąd, konsument może skorzystać z sankcji kredytu darmowego.

Sankcja kredytu darmowego pozwala na spłatę jedynie kwoty kapitału bez odsetek i innych kosztów, którymi obciążył nas kredytodawca. To znaczy, że oddajemy tylko taką kwotę jaką pożyczyliśmy.

Szybka gotówka – ale w jakiej wysokości?

Jednym z częstszych naruszeń pozwalających na zastosowanie sankcji kredytu darmowego jest błędne określenie całkowitej kwoty kredytu.

Obowiązek wskazania w umowie całkowitej kwoty kredytu, wynika z art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o kredycie konsumenckim.  Czym jest całkowita kwota kredytu? To kwota, którą rzeczywiście pożyczamy. Kredytodawcy jednak często jako całkowitą kwotę kredytu wskazują sumę kwoty rzeczywiście wpłaconej, odsetek i tzw. kosztów pozaodsetkowych kredytu. 

Szybka Gotówka, Centrum Rozwiązań Kredytowych, Gwarant24

Najlepszym przykładem takich działań są umowy pożyczki zawierane z takimi podmiotami jak Szybka Gotówka sp. z o.o., Centrum Rozwiązań Kredytowych sp. z o.o. oraz Gwarant24 sp. z o.o. 

W umowach zawieranych z tym podmiotem całkowita kwota kredytu jest określana jako kapitał + koszty kredytu, natomiast kwota, która jest pożyczana konsumentowi wskazywana jest jako „Kwota Pożyczki wypłacona”.
Choć wydawać by się mogło, że jest to problem jedynie terminologiczny, to błędne określenie całkowitej kwoty kredytu może powodować daleko idące skutki dla konsumenta. Po pierwsze konsument wprowadzany jest w błąd, co do kwoty pożyczki, którą otrzyma. Najważniejszym jednak aspektem jest fakt, iż Całkowita Kwota Kredytu stanowi podstawę dla obliczenia maksymalnych kosztów pozaodsetkowych, które mogą zostać nałożone na konsumenta. Wobec tego poprzez błędne wskazanie Całkowitej Kwoty Kredytu pożyczkodawca może zastrzegać sobie znacznie wyższe koszty i de facto naliczać prowizję od prowizji.

Pozaodsetkowe koszty kredytu – czy na pewno nie są za wysokie?

Zgodnie z ustawą o kredycie konsumenckim pozaodsetkowe koszty kredytu to wszystkie koszty, które konsument ponosi w związku z umową, z wyłączeniem odsetek.

Ustawa określa wprost sposób obliczenia limitu tych kosztów. Limit ten liczy się według wzoru:

w którym poszczególne symbole oznaczają:

MPKK – maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu,

K – całkowitą kwotę kredytu,

n – okres spłaty wyrażony w dniach,

R – liczbę dni w roku.

Czyli pożyczając 1000 zł na 30 dni, koszt, którym kredytodawca może obciążyć konsumenta wynosi 274,65 zł

(MPKK≤ (1000 x 25%) + (1000 x 30/365 x 30%) = 274,65 zł)

Dodatkowym zastrzeżeniem jest to, że pozaodsetkowe koszty kredytu nie mogą być wyższe od całkowitej kwoty kredytu.

Spójrzmy jednak na umowę ze spółką Rapida zawartą na 48 miesięcy.

Całkowita kwota kredytu wynosi 25 000 zł, prowizja również 25 000 zł. Na pierwszy rzut oka wydaje się, że koszty są zgodne z ustawą, przecież nie przekraczają całkowitej kwoty kredytu. Spójrzmy jednak na tzw. opłatę weryfikacyjną w wysokości 1 zł. Nigdzie w umowie nie widać zapisu mówiącego, że ta złotówka podlega zaliczeniu na spłatę kredyt bądź jest zwracana, wobec tego to kolejny koszt, który ponosi konsument.

W tej sytuacji prowizja 25 000 zł + opłata weryfikacyjna 1 zł = 25 001 zł, a to stanowi już naruszenie art. 36a ust. 2 ustawy o kredycie konsumenckim, co pozwala na skorzystanie z sankcji kredytu darmowego.

Termin spłaty kredytu – ile rat mam zapłacić?

Rapida sp. z o.o. ma na sumieniu nie tylko przekraczanie maksymalnych kosztów pozaodsetkowych. 

U mowa wskazuje wprost, że kredyt udzielany jest na 48 miesięcy i spłacany ma być w 48 ratach. Wszystko jasne? Nie zupełnie. Zaglądamy do harmonogramu spłat, który ku naszemu zaskoczeniu wskazuje rat 49 a nie 48. To w ilu ratach mam spłacić pożyczkę? Na jaki okres została ona zawarta? Stosować umowę czy harmonogram?

Art. 30 ust. 1 pkt 3 ustawy o kredycie konsumenckim wskazuje, iż umowa o kredyt konsumencki powinna określać czas obowiązywania umowy. Z kolei punkt 8 tego przepisu nakłada obowiązek określenia w umowie zasad i terminów spłaty kredytu.

Ile kosztuje ubezpieczenie kredytu?

Powyższe przykłady dotyczą firm pożyczkowych, ale sankcja kredyt darmowego ma zastosowanie również w przypadku banków. Co prawda w umowach z bankiem takie błędy i nadużycia zdarzają się rzadziej, jednak nie oznacza to, że nie można ich znaleźć. 

W przypadku pożyczek i kredytów bankowych najczęstszym naruszeniem jest niewskazanie w umowie kosztów ubezpieczenia.

Przepis art. 30 ust. 1 pkt 10 wprost wskazuje, że umowa o kredyt konsumencki powinna zawierać informację o kosztach, które konsument zobowiązany jest ponieść w związku z umową. Dotyczy to także kosztów usług dodatkowych, takich jak ubezpieczenie.

Jak złożyć oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego?

Oświadczenie o sankcji kredytu darmowego należy złożyć kredytodawcy na piśmie. Najlepiej wysłać je na adres siedziby kredytodawcy za pośrednictwem poczty (Uwaga! Koniecznie za zwrotnym potwierdzeniem odbioru) Pisemne oświadczenie można również złożyć w siedzibie banku. 

Pamiętać należy, iż oświadczenie o sankcji kredytu darmowego można złożyć jedynie w ciągu roku od daty wykonania umowy, tj. roku od daty spłaty kredytu.

Zobacz nasze wideo na tematy związane z bankami i pożyczkodawcami: