Każdy kredytobiorca, który uregulował dług, powinien wiedzieć, że przysługuje mu zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu. W większości banków takie rozwiązanie jest możliwe bez problemu. Trzeba jednak zachować ostrożność, gdyż sektor bankowy nadal nie ustandaryzował swojego podejścia w tej sprawie. Jak dostać zwrot prowizji i w jaki sposób prawo reguluję tę kwestię?
Czytaj również: Prowizja a odsetki-koszty kredytu pod lupą.
Prowizja od kredytu, czyli co?
Dla niektórych może okazać się zaskoczeniem, że kredyt obarczony jest dodatkowymi kosztami. Niestety banki muszą w jakiś sposób zarabiać na swoich usługach. Co więcej, prowizja często stanowi znaczny koszt kredytu. W celu lepszego zobrazowania problemu rozdzielmy dwa podobne do siebie pojęcia, które oznaczają coś zupełnie innego:
- całkowita kwota kredytu;
- całkowity koszt kredytu.
Pierwsze z wymienionych pojęć oznacza sumę pieniędzy, jaką bank udostępnia klientowi w ramach kredytu. Natomiast drugie jest określeniem wszelkich opłat, jakie konsument musi ponieść za udzielenie usługi przez bank.
Prowizja stanowi pozaodsetkowe koszty kredytu. Z art. 36a Ustawy o kredycie konsumenckim dowiadujemy się, że pozaodsetkowe koszty kredytu mogą stanowić maksymalnie 45% całkowitej kwoty kredytu. Skoro górna granica wynosi blisko połowę wysokości kwoty kredytu, to nie trudno jest się domyślić, że prowizja często stanowi jego istotną część i warto upomnieć się o jej zwrot.
Czy każdy bank zwraca prowizję?
Zgodnie z wyrokiem TSUE, zwrot kosztów prowizji należy się każdemu, kto dokonał wcześniejszej spłaty kredytu. Sprawa jest o tyle kłopotliwa, że nie wszystkie banki podchodzą bezproblemowo do kwestii zwrotu prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu. Duża część kredytobiorców, gdy tylko ma sposobność, chętnie pozbywa się zobowiązania i dokonuje wcześniejszej spłaty kredytu. Przyszłość potrafi zaskakiwać, dlatego każdy kredytobiorca powinien zapoznać się, w jakich okolicznościach może domagać się zwrotu prowizji.
Zanim orzeczenie TSUE nie ujednoliciło przepisów, banki indywidualnie ustalały zasady związane z możliwością wcześniejszej spłaty kredytu. Niektóre z nich oferowały klientom zwrot całości prowizji, inne tylko części. Z kolei jeszcze inne instytucje finansowe obciążały klientów dodatkowymi kosztami za szybszą spłatę kredytu, by w ten sposób pokryć swoje straty.
Zwrot prowizji przysługuje każdemu, kredytobiorcy, który:
- jest konsumentem, czyli osobą fizyczną, która korzysta z usług banków na potrzeby prywatne;
- spłacił kredyt wcześniej niż przewidziano w umowie kredytowej;
- posiada kredyt konsumencki, którego wartość nie przekracza kwoty 255 000 zł (także po przewalutowaniu).
W myśl postanowień Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu gotówkowego i hipotecznego dotyczy umów kredytowych, które zostały podpisane po 18 grudnia 2011 roku. Nie wszystkie banki dokonały takiej samej interpretacji przepisów, dlatego w niektórych instytucjach finansowych zwrot prowizji jest dokonywany w orientacji na inną datę rozwiązania umowy.
Wniosek o zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu
Wniosek o zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu hipotecznego i gotówkowego jest stosunkowo prostym pismem. Bez większych problemów można sporządzić go samodzielnie. Wystarczy prawidłowo wypełnić gotowy wzór. Dla wzmocnienia argumentacji warto powoływać się na art. 49 Ustawy o kredycie konsumenckim:
W przypadku spłaty całości kredytu przed terminem określonym w umowie, całkowity koszt kredytu ulega obniżeniu o te koszty, które dotyczą okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą.
Wniosek o zwrot prowizji kredytu można wysłać za pośrednictwem poczty, chociaż bezpieczniej będzie dostarczyć dokument osobiście do siedziby banku lub skorzystać z bankowości internetowej. Bank powinien rozpatrzyć wniosek o zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu gotówkowego lub hipotecznego w przeciągu 30 dni. Jeśli nie wyda decyzji po upływie tego czasu, skonsultuj się ze specjalistą, który podpowie, co zrobić w tej sytuacji.
Ważne! Trzeba mieć na uwadze, że chociaż część banków zastosowała się do orzeczenia TSUE, niektóre wciąż twardo stoją przy własnej interpretacji przepisów. Jeśli wniosek zostanie odrzucony, to najczęściej właśnie z tego powodu.
PKO zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu
Bank PKO przyjął warunki zaproponowane przez TSUE. O zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu gotówkowego i hipotecznego w PKO mogą ubiegać się klienci, którzy podpisali umowę kredytową po 18 grudnia 2011 roku. Bank PKO nie tylko zwraca prowizje, ale po wcześniejszej spłacie kredytu można liczyć także na zwrot innych kosztów kredytu takich jak odsetki czy kwota ubezpieczenia.
Jeśli umowa została zawarta przed 2 listopada 2019 roku, kwota prowizji jest automatycznie zwracana na rachunek, z którego z dokonywano spłaty rat kredytu. Natomiast w przypadku zawarcia umowy kredytowej przed wskazaną datą, PKO domaga się złożenia wniosku, który omówiliśmy wyżej.
UOKiK zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu
Urząd Ochrony Klienta i Konsumenta jest prężnie działającą instytucją strzegącą praw konsumentów i przedsiębiorców. Czołowym przedstawicielem organu jest Prezes UOKiK, który zajmuje się zbiorowym naruszeniem praw konsumentów. W skrócie Urząd zajmuje się „wyłapywaniem” i eliminowaniem nieprawidłowości dotyczących zwrotu prowizji.
W przypadku, gdy bank nie stosuje się do przepisów, UOKiK ma prawo nałożyć na niego karę finansową, jednocześnie nakazując dokonania zwrotu pobranych opłat. W kwestii zwrotu prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu UOKiK przeprowadził postępowania wyjaśniające wobec wielu banków w Polsce, zarzucając im stosowanie niezgodnych z prawem klauzul w umowach kredytowych dotyczących obliczania kosztów wcześniejszej spłaty kredytu.
W wyniku tych postępowań wielu kredytobiorców otrzymało zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu. Ponadto, UOKiK wymusił na bankach zmiany w umowach kredytowych i nakazał im uwzględnienie przepisów dotyczących sposobu obliczania kosztów wcześniejszej spłaty kredytu. Dodatkowo w wyniku interwencji banki zostały zobowiązane do zwrotu bezzasadnie pobranych prowizji.
Warto jednak pamiętać, że UOKiK nie jest instytucją, która bezpośrednio dokonuje zwrotów prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu. Kredytobiorcy muszą samodzielnie wystąpić do banku o zwrot, a w przypadku odmowy mogą zwrócić się o pomoc do UOKiK-u z wnioskiem o pomoc w rozwiązaniu sporu.
Ile dostanę zwrotu prowizji?
Banki obliczają zwrot prowizji metodą liniową, która polega na podziale całkowitych kosztów kredytu przez liczbę dni, na jakie została udzielona umowa. Wynik mnożą przez ilość dni, o które skrócono okres spłaty.
Zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu kalkulator to narzędzie, które ułatwi Ci obliczenie kwoty prowizji samodzielnie. Wystarczy wypełnić pola właściwymi danymi, a kalkulator poda orientacyjną kwotę zwrotu prowizji.
Wysokość zwrotu prowizji bankowej zależy od wysokości kwoty pobranej w momencie wypłaty kredytu oraz okresu, o który zostanie skrócony okres kredytowania. Im szybciej spłacisz swoje zobowiązanie, tym większy będzie zwrot prowizji. Warto sprawdzić umowę z bankiem, by poznać wysokość pobranej prowizji.
Ile czasu na zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu?
Zgodnie z zaleceniami Komisji Nadzoru Finansowego oraz Rzecznika Finansowego, banki powinny zwrócić koszty prowizji w ciągu 14 dni od daty dokonania pełnej spłaty przez kredytobiorcę.
W przypadku, gdy bank nie zwróci prowizji w tym terminie, kredytobiorca ma prawo żądać zwrotu. Zaznaczamy jednak, że procedura może się wydłużyć w zależności od okoliczności. W ostateczności konsument może skierować sprawę do sądu, ale zalecamy, aby w pierwszej kolejności próbować wyjaśnić sprawę.
Jak odzyskać prowizję za wcześniejszą spłatę kredytu?
Zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu gotówkowego i hipotecznego następuje na wniosek kredytobiorcy. Osoby, które zaciągnęły kredyt gotówkowy, mają 6 lat na złożenie pisma.
Jeśli wcześniejsza spłata kredytu nastąpiła przed 22 lipca 2020 roku, to bank powinien zwrócić prowizję w ciągu 30 dni od daty otrzymania wniosku. Natomiast jeśli spłata nastąpiła po 22 lipca 2020 roku, bank ma 14 dni na dokonanie zwrotu, licząc od daty otrzymania wniosku.
Przypominamy, że jeśli bank nie zwróci prowizji w stosownym terminie, można skorzystać z pomocy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów lub prawnika.
Czy bank zwraca prowizję przy wcześniejszej spłacie kredytu?
Jeżeli kredytobiorca spełnia określone kryteria m.in. dotyczącego maksymalnej kwoty kredytu konsumenckiego, należy mu się zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu.
